| Description |
Sử giề pà theo tiếng Bố Y nghĩa là tạ ơn Trâu thần, được tổ chức vào ngày mùng 8 tháng Tư âm lịch. Vào ngày này, toàn bộ trâu được nghỉ ngơi, tắm rửa; được chăm sóc, đối xử ân cần và cho ăn xôi, trứng. Sự tích về ngày Tết được giải thích trong truyền thuyết. Quá trình sản xuất chuyển từ “chọc lỗ tra hạt” sang sử dụng sức kéo của trâu. Đây là một mốc đánh dấu bước tiến quan trọng trong sản xuất nông nghiệp của người Bố Y ngày xưa. Đây là thời gian cả cộng đồng được nghỉ ngơi, vui chơi. Họ cũng mời thêm những bà con dân tộc láng giềng của mình như người Hmông, người Nùng, người Pa Dí,… đến chơi nhà và dùng bữa với gia chủ để chúc mừng.
Trước ngày tết, đại điện từng hộ gia đình tập trung tại nhà trưởng bản để bàn bạc, chuẩn bị lễ hội.
Lễ vật cúng tổ tiên gồm: 1 con gà luộc, 3 bát cơm trắng, 3 bát xôi màu, 1 quả trứng luộc đỏ, 3 đôi đũa, 3 chén rượu, 3 thẻ hương, vàng mã và 1 con trâu nặn bằng xôi bảy màu. Lễ vật ở bàn thờ thổ địa gồm: 1 bát cơm, 1 bát thịt, 1 chén rượu. Cúng xong, người ta đem 1 nắm xôi, 1 quả trứng luộc đỏ và cỏ non mời trâu ăn trước. Trâu ăn xong mới đến lượt người hưởng lễ.
Mâm cúng của làng gồm: 1 chiếc đầu trâu làm bằng xôi bảy màu, ba quả trứng nhuộm đỏ đặt lên trên. Nghi lễ được thực hiện ở miếu thờ thần thổ địa trong khu rừng đầu làng. Lễ cúng được chia thành hai lần, cúng giao gà sống và cúng giao gà chín. Sau phần lễ, các gia đình sẽ thụ lộc để được thần linh bảo vệ, ban cho sức mạnh. Tích truyện “Trâu thần cứu giúp người Bố Y” được một đôi nam nữ tái hiện: trâu thần từ trên trời xuống trần gian giúp tổ tiên người Bố Y tìm nước, cày ruộng, làm ruộng nước, trồng cây lúa nước… Phần hội gồm các hoạt động văn nghệ dân gian như hát giao duyên, hát bông, hát đồng dao và các trò chơi dân gian như đánh còn, đánh đu, đánh cù.
|
