Description |
“Kin” là ăn; “Pang” là lễ, người dự lễ; “Then” là chỉ các vị thần ở Mường Trời. Kin Pang Then là lễ hội cúng mừng con nuôi của người Thái Trắng. Lễ do người làm Then tổ chức để gặp mặt các con nuôi về tạ ơn, mừng mệnh Then. Nghi lễ diễn ra vào đầu xuân (từ trước rằm tháng Giêng đến trước rằm tháng Ba hàng năm), cứ 3 năm lại tổ chức lớn một lần.
Ông Then tự chọn một ngày cụ thể để các con nuôi biết và về dự. Ngày làm lễ Kin Pang Then phải trước rằm tháng Giêng. Cây pang là trung tâm của nghi lễ, trang trí cầu kì. Bàn thờ Then và mâm lễ gồm rất nhiều vật phẩm.
Buổi tối ngày thứ nhất, thầy Then chuẩn bị mâm cúng pan cai để cúng Then, gồm có: gạo nếp, thóc, trầu cau, rượu, trứng gà, xôi, muối, vải trắng, sợi bông, vòng bạc, hương, đèn, tiền, nước, hoa… Thầy Then mặc trang phục truyền thống cúng ở gian thờ Then. Báo Khỏa đánh đàn, nàng Sao Chay ngồi giúp việc và lắc quả chuông. Sau khi làm lễ tẩy uế và làm phép, ông Then xin phép tổ sư được làm lễ.
Thầy Then lên mường Then mời Then xuống chơi, ăn lễ của các con nuôi, phù hộ cho các con nuôi mạnh khoẻ, làm ăn phát đạt, mùa màng được bội thu. Cúng mời Then xong, thầy Then, Sao Chay, Báo Khỏa và các con nuôi tăng bu.
Sáng hôm sau, người nhà Then mổ gà, lợn, đồ xôi cho lễ cúng. Một mâm cúng đặt tại nơi thờ tổ tiên (clọ hóng) và một mâm cúng đặt ở bàn thờ Then (hỉnh một). Trong trường hợp bố mẹ Then còn sống thì phải nhờ bố Then cúng tổ tiên ở gian Clọ hóng. Cúng tổ tiên xong, thầy Then làm cúng cho từng người con nuôi. Lễ vật của con nuôi gồm: gà, rượu, xôi, bánh trưng, 1 sải vải trắng, được sắp từng mâm lễ riêng. Trong lễ cúng, ông Then vừa cúng vừa nghỉ ngơi, uống rượu, uống nước, hút thuốc, hát đối đáp với Báo Khỏa và Sao Chay. Cúng cho các con nuôi xong, thầy Then và Sao Chay diễn các trò chơi dân gian cùng vui chơi với các con nuôi.
|