| Description |
Lễ ra đồng (Pặt oong) của người Pu Péo có từ xa xưa. Theo tiếng địa phương là “pặt oong”, “pặt” trong tiếng Pu Péo là làm sạch, còn “oong” là nước, “pặt oong” có nghĩa là làm sạch nước, là lễ phát nước, phát lửa, xua đuổi tà ma, điều xấu ra khỏi nhà, khỏi làng, ra khỏi vùng lãnh thổ của người Pu Péo và cầu mong một năm mới hạnh phúc, bình an, mùa màng tươi tốt.
Lễ diễn ra vào đầu tháng 01 âm lịch. Trước hết, người dân trong bản đóng góp 2 con gà (1 trống, 1 mái), 2 kg gạo nếp làm bánh để làm lễ cúng chung. Bên cạnh đó, các gia đình phải chuẩn bị mâm cúng lễ Tổ tiên trong nhà.
Lễ ra đồng được bắt đầu ở nhà thầy cúng (chủ lễ), thầy cúng dâng lễ vật (gồm một con gà trống luộc chín, bánh làm từ bột nếp, rượu, 3 phươn cơm - thịt) và làm lễ tại bàn thờ Tổ tiên nhà mình. Sau khi làm lễ cúng Tổ tiên, thầy cúng đốt bó đuốc được chuẩn bị sẵn, đi đến từng gia đình làm lễ cầu bình an, rước nước, rước lửa ra đồng. Cả làng tập trung ra đồng để làm lễ chung: cúng trình báo, tống tiễn điềm xấu... Sau khi cúng thần rừng, thần ruộng, thầy cúng cho lập đàn để tiếp tục cúng ma trên trời, ma trên mặt đất và ma lang thang. Lễ cúng dù lớn hay nhỏ đều cúng dâng lễ vật (cúng sống) hai lần rồi mới cúng chín thì mới kết thúc. Lễ vật được nấu bằng nước lấy từ các gia đình và lửa từ ngọn đuốc được châm từ nhà thầy cúng.
Kết thúc các nghi lễ, người dân giao lưu chia sẻ kinh nghiệm, ăn uống, tham gia các hoạt động: đánh yến, chơi quay, hát những khúc hát xuân... góp phần gắn kết cộng đồng, hướng con người tới cuộc sống tốt đẹp. Sau Lễ ra đồng người dân trong bản sẽ bước vào một mùa gieo hạt mới với niềm tin, hy vọng cây trồng sẽ tươi tốt, mùa màng bội thu đời sống của bà con trong bản ngày một no ấm hơn, hạnh phúc hơn. Với ý nghĩa đó, năm 2018, Lễ ra đồng được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. |
